Συναντώντας τους πανέξυπνους, ευγενικούς γίγαντες του τροπικού δάσους Gunung Leuser

Το μικρό παραποτάμιο χωριό Bukit Lawang βρίσκεται στην είσοδο του εθνικού πάρκου Gunung Leuser, από τα πλουσιότερα οικοσυστήματα στη Νοτιοανατολική Ασία, και ένα από τα δύο μοναδικά μέρη στον κόσμο όπου μπορούμε να παρατηρήσουμε ουρακοτάγκους στην άγρια φύση. Η μοναδική του τοποθεσία το καθιστά ιδανικό σημείο για να μείνει κανείς μερικές μέρες, ώστε να περιπλανηθεί στο εκπληκτικό τροπικό δάσος της Βόρειας Σουμάτρας, σπίτι των υπέροχων ανθρώπων του δάσους, (‘οράνγκ’ σημαίνει άνθρωπος και ‘ουτάν’ είναι το δάσος).

Η πεζοπορία μέσα στο τροπικό δάσος ήταν γεμάτη όμορφες εικόνες και ήχους απίθανους, είχε τρέξιμο, γέλιο αλλά και… ανατροπές στην λάσπη. Εκτός απο τους ουρακοτάγκους, πολλά είδη μαιμούδων, μακάκοι, αλλά και αμέτρητα πουλιά hornbill κατοικούν εδώ, σαύρες, πεταλούδες… μα εγώ αυτή την φορά δεν είχα μάτια παρά μόνο για τους πορτοκαλούληδες. Η βλάστηση εξαιρετικά πυκνή, η υγρασία έντονη, η ατμόσφαιρα γεμάτη ήχους, βόμβους και δυνατές φωνούλες.

Selamat pagi Σουμάτρα, ήρθα! Μετά απο μία ημέρα περιπλάνησης στην πρωτεύουσα Medan, ξεκινάμε το μακρύ δρομολόγιο μέχρι το Bukit Lawang. Kάποια σημεία του δρόμου είναι σε άσχημη κατάσταση και κινούμαστε πολύ αργά. Α, οδηγούν ανάποδα, σας το είπα;  Σταματάμε κοντά σε μία φυτεία φοινικόδενδρων για να πάρουμε το γεύμα μας. Θα πήξω στο ρύζι και στους χυμούς υπέροχων φρούτων, mangosteen, rambutan, passion fruit και τρελαίνομαι!  Μετά από περίπου τρείς ώρες, φτάνουμε στο πανέμορφο χωριουδάκι, που περιβάλλεται εντελώς απο την ζούγκλα -της οποίας οι παιχνιδιάρηδες κάτοικοι παίρνουν συχνά το μπάνιο τους στον ποταμό Bahorok, ή  παίζουν στις στέγες των σπιτιών. Βρίσκουμε τον ήρωα που θα κουβαλήσει την βαλίτσα μου και ξεκινάει ο ποδαρόδρομος.  Διασχίζουμε όλο το χωριό, που μου θυμίζει Γουατεμάλα, είναι καταπράσινο,  έχει μποέμικη ατμόσφαιρα, είναι πολύχρωμο, ακούγονται μουσικές από παντού και οι άνθρωποι σε χαιρετούν χαμογελώντας. Μικροσκοπικά μαγαζάκια φρούτων και λαχανικών, αλλά και tatoo artists, κοσμήματα, διακοσμητικά, κουκλίστικα ξενοδοχεία, εστιατόρια και καφέ πάνω στην όχθη του ποταμού. Εγώ όμως δεν θα μείνω εδώ, γιατί σκέφτηκα ότι είναι καλύτερα να πάω να μείνω μέσα στην ζούγκλα, κι έτσι συνεχίζουμε το περπάτημα για περίπου 45 λεπτά ακόμα… χμμμ, γι’ αυτό δεν απαντούσαν οι Ινδονήσιοι στις ερωτήσεις μου για την διαδρομή…  το μονοπάτι είναι στενό κι απότομο, με περάσματα ψηλά και πάνω από το ποτάμι, κάποιες φορές χαμηλά, τόσο που μπαίνουμε μέσα  στο νερό, είναι ζόρικο… Έχουμε χωθεί κανονικά μέσα στην ζούγκλα, είμαστε τελείως μόνοι μας, κι εγώ σκέφτομαι που πάω, ωραία ήταν στο χωριουδάκι, πάλι Μόγλης ήθελα να νιώσω…

Κι εκεί που τα έχω δει όλα… ψάχνω τον ήρωα που λέγαμε πριν, αυτόν με την βαλίτσα μου, και δεν τον βλέπω πουθενά στο μονοπάτι. Που είναι καλέ? Να’τος! Μου λέει με καμάρι ο οδηγός μου, και μου δείχνει το ποτάμι! Ναι, ρε φίλε, μπήκε μέχρι τη μέση στο νερό με την βαλιτσάρα στο κεφάλι κι έφτασε στο lodge πιο πριν από εμάς. Τον ευχαρίστησα, λέγοντας  ‘Superman, is that you?και ξεκαρδίστηκε.

To lodge τώρα… Back to nature λέγεται, κι είναι ένα καταφύγιο χωμένο κυριολεκτικά μέσα στο πράσινo της ζούγκλας, το πιο κρυμμένο μέρος της περιοχής.  Σε ένα στενό κομμάτι του ποταμού, ακριβώς πάνω στην όχθη του, με πριβέ παραλία, παρακαλώ… Ζούγκλα από πίσω μας, ζούγκλα απέναντι, χρώματα απίστευτα, ήχοι μαγικοί από πουλιά, μακάκους, γκέκους, κι αυτό το συνεχές βουητό του ποταμού που σε υπνωτίζει. Μου δείχνουν το δωμάτιο, ε δεν τρελαίνομαι κι από την χαρά μου, το μπάνιο να φανταστείτε είναι… ημιυπαίθριο! Ωραία, θα κάνω μπάνιο παρέα με τους μακάκους! Πάλι καλά να λέω όμως, θυμάσαι νατ στον Αμαζόνιο;

Κάθομαι παρέα με τον οδηγό μου Sukerman, που θέλει να τον φωνάζουμε man, και τον Aca, ιδιοκτήτη του lodge, που μας διηγείται την ιστορία του καταφύγιου. Ο Aca αγοράζει συνέχεια γη, φυτεύει οπωροφόρα δένδρα, λουλούδια, και με αυτόν τον τρόπο προστατεύει το δάσος, αλλά και τα ζώα που κατοικούν τριγύρω, απο την αποψίλωση που γίνεται με μεγάλη συχνότητα πλέον στην περιοχή, με σκοπό την δημιουργία φυτειών φοινικόδενδρων. Έχω μαγευτεί από το τοπίο, βγάζω συνέχεια φωτογραφίες από λουλούδια και περίεργα ζουζούνια. Κοίτα! μου λένε, κοίτα απέναντι! Μια παρεούλα μακάκοι, οι γείτονες της απέναντι όχθης βγήκαν βόλτα, τρέχα τρελή να το απαθανατίσεις!

Δεν σας είπα… ρεύμα δεν έχουμε! Μόνο μια γεννήτρια για συγκεκριμένες ώρες την ημέρα, για μαγείρεμα κυρίως. Έρχονται νέα παιδιά από το χωριό να μαγειρέψουν για τους ενοίκους. Και μαθαίνω, τι περίεργο, ότι είμαι η μοναδική επισκέπτρια του lodge, υπάρχουν δυο τρεις ακόμα που πήγαν για camping πιο μέσα στην ζούγκλα…

Ευκαιρία να απολαύσω μπάνιο στην ατομική μου παραλία! Το νερό πολύ ορμητικό και παγωμένο, απο την μία όχθη εγώ, κι απέναντι η οικογένεια των μαιμούδων, ποιός έκανε χάζι ποιόν δεν ξέρω… Φυσικά  δεν ήθελα να φύγω, καθόμουν ώρα στα βραχάκια και απολάμβανα την αίσθηση. Αργότερα έφαγα rentang,  ένα ωραίο πιάτο που μου πρότεινε ο πιτσιρίκος σεφ, που έχει και ωραιότατη φωνή και μας τραγουδάει παίζοντας κιθάρα. Το υπόλοιπο απόγευμα χαλαρώνω αρκετά ξαπλωμένη στους καναπέδες, με συνοδεία την μουσική της φύσης. Κάποια στιγμή, νιώθω να ενισχύεται η ακοή μου και να τα ακούω όλα πιο καθαρά και έντονα! Μια απίστευτα αρμονική συνύπαρξη της τέλειας ηρεμίας με τον απόλυτο ‘θόρυβο’ της φύσης. Το βουητό του ποταμού συνοδεύει τον γνώριμο ήχο των αγαπημένων μου γκέκων, που εδώ τους ονομάζουν talkers, γιατί σταματημό δεν έχουν όλη νύχτα!

Κι όταν πια πέφτει το φως… full moon in the jungle, όνειρο!!!

Selamat pagi, gorgeous jungle! μπορείτε να φανταστείτε καλύτερο ήχο για ξυπνητήρι, από τους ήχους του δάσους;

Και αφού είδα το φως της αυγής, ξαπλωμένη στο εκπληκτικό μου μπαλκόνι,  κατεβαίνω για πρωινό πολύ νωρίς, γιατί έχουμε δρόμο. Πλούσιο και άκρως ενδιαφέρον πρωινό, γιατί λίγο το έχεις να τρως το ορίτζιναλ το nasi το goreng πρωινιάτικα; Pancake μπανάνα σοκολάτα, χυμουδάκι μπανάνα με λουλουδάκι και καφές πολύ δυνατός, αρωματισμένος με τζίντζερ, ωραιότατα! Και αφού πήραμε δυνάμεις, ξεκινάμε την διαδρομή για μια ακόμα φορά, όλα το χωριό γύρω κάναμε πάλι, μέχρι να φτάσουμε στο σημείο του ραντεβού με τον local guide, και μόλις τον βλέπω, σκιάζομαι! Κομάντο ο τύπος, ζωσμένος μαχαίρια στα πλευρά του! ώπα, που πάμε; θα παίξουμε στον predator; Αρχίζω τις ερωτήσεις, τι κάνουμε με τις βδέλες του λέω, και εκείνος, χαμογελώντας πλατιά  μου απαντάει ‘μην φοβάσαι τίποτα με τον Ρουσλάν!’ Γουστάρω, είναι τυπάκι χαμογελαστό, καλά θα τα πάμε! Και ξεκινάμε οι τρεις μας,  όμως φυσάει ξεφυσάει πολύ ο man, κι έτσι στην πορεία, ο Ruslan, ναι ναι ο κομάντος, τον στέλνει βόλτα, –τι να τον κάνουμε, μου λέει, είμαστε καλύτερα οι δυό μας. Έλα ρε παιδί μου, τα κομάντα, σίδερα μασάμε!

Ξεκινάει η μεγάλη ανηφόρα και αρχίζει να μιλάει πρώτα το τσιγάρο, γκούχου-γκούχου και μετά η φωνή της λογικής τι τις θες τις ζούγκλες, πάλι, δεν έχεις δει αρκετές; Τώρα στα γεράματα; και άλλα τέτοια γλυκά… Κι εκεί που θέλω να το ρωτήσω το κομάντο, mate, όλο uphill είναι η ζούγκλα; Εκεί ξαναβρίσκω την ανάσα μου και λέω δεν μπορεί, θα γυρίσει ο τροχός, θα το γυρίσει σε downhill κάποια στιγμή, ότι ανεβαίνει κατεβαίνει…

Mετά από κάμποση ώρα, αρχίζει και πυκνώνει η βλάστηση, σκοτεινιάζει ο τόπος. O Ruslan, πολύ gentleman, πιάνει με το χέρι μια συστάδα από κλιματσίδες, τις κάνει στην άκρη και μου λέει τραγουδιστά: Welcome to the jungle!!!

Κι εγώ, χαμογελώντας του απαντώ τραγουδώντας sha-na-na-na-neeeee (που ‘σαι Axl rose να με καμαρώσεις!) Και μπήκαμε!

Κι από αυτή την στιγμή και μετά τα ξέχασα όλα….

Κοιτάζω γύρω μου… η φύση είναι έντονη απο πάνω ως κάτω, σκουρόχρωμοι, ψηλοί κορμοί δέντρων, σαν τεράστιες στήλες προς τον ουρανό συγκρατούν τον πυκνό θόλο. Οι κλιματσίδες βρίσκονται παντού, τυλίγονται γύρω απο τα δέντρα σε μια προσπάθεια να ανέβουν ψηλά και να φτάσουν το φως, που με δυσκολία βρίσκει διέξοδο μέσα απο την πυκνή βλάστηση. Η ατμόσφαιρα ζεστή και υγρή, το μονοπάτι είναι δύσβατο και γλιστράει λίγο, πάλι καλά που βρισκόμαστε στην στεγνή περίοδο. Κι όλο να μπλέκονται τα πόδια στις κλιματσίδες, όσο χωνόμαστε μέσα σε πυκνούς θάμνους, κι όσο πλησιάζουμε τόσο τρελαίνομαι γιατί ακούγονται οι φωνούλες οι παιχνιδιάρικες από τους μακάκους και όλα τα ζωάκια, και σκέφτομαι ‘θα είμαι τυχερή  άραγε να δω έναν, έστω;’

Το κομάντο είναι πολύ κομάντο όμως, ο Ruslan με το όνομα! κι ενώ αρχίζουμε και βλέπουμε ομάδες ανθρώπων να πηγαίνουν προς μία κατεύθυνση, εκείνος  ‘I’ll take you through a shortcut , ναι παιδί μου, ότι πεις!

Κι έχουμε τις πρώτες συναντήσεις με τους μακάκους, πολύ παιχνιδιάρηδες, όλο κόλπα στα κλαδιά,  να το και το πανκιό, τεράστια πλάκα αυτό το μαιμούδι με το απίθανο τσουλούφι, και τρελό ποζέρι! Πολλά, είναι πάρα πολλά τα μαιμούδια κι ο θόρυβος από τα κλαδιά συνεχής, η ανυπομονησία μεγάλη, η καρδιά χτυπάει δυνατά σε κάθε απότομο θρόισμα. Ξαφνικά…  ‘come this way, now!’ μου ψιθυρίζει και ουσιαστικά με τραβάει, για να δω…

Τον πρώτο μας ουρακοτάγκο! Νιώθω ότι θα σπάσει η καρδιά μου! Η φωτογραφική παίρνει φωτιά, κι εγώ απο τα πολλά δάκρυα δεν βλέπω να εστιάσω καλά, δεν μπορώ να σταματήσω με τίποτα, η συγκίνηση είναι μεγάλη και είμαι ήδη υπερικανοποιημένη, σκέφτομαι δεν θέλω τίποτα άλλο, εδώ ας καθήσω να τον κοιτάζω!

Αφού με αφήνει να απολαύσω αρκετά την στιγμή, με τραβάει για άλλες ανακαλύψεις. Κοιτάζω πίσω μου… αρχίζουν και μας ακολουθούν οι υπόλοιπες ομάδες πλέον, τον μυρίστηκαν τον Σβαρτζενέγκερ!

Πλήθος μακάκοι βαβουριάρηδες, και πανκιά επίσης -να βρω το όνομα το επιστημονικό! (Thomas leaf λέγονται) κι έτσι όπως τους χαζεύαμε κοιτάζοντας ψηλά, νιώσαμε ζεστή βροχούλα στα πρόσωπά μας… warm shower λέει κάποιος, και ξεκαρδιζόμαστε όλοι, μας ευλόγησε ο μαιμουδάκος 😊

Πάλι με τραβάει ο άντρας ο μάτσο, ο κυνηγός με το μαχαίρι, και λιώνω… μου ψιθυρίζει ‘κοίτα, μια μαμά μαζί με το μωρό της’.  Κόπηκαν τα γόνατα, έλιωσε η Νατάσα -μαρμελάδα έγινα να βλέπω τόσο κοντά μου τους πορτοκαλούληδες ξαδελφάκους! Mε άφησε πολλή ώρα κι εδώ… καθόταν σε ένα κλαδί και με κοίταζε από μακριά. Προσπαθούσε να διαβάσει την έκφρασή μου, να δει αν το ευχαριστιέμαι. Μάλλον γρήγορα κατάλαβε, γιατί όπως λένε οι  δικοί μου άνθρωποι, είμαι βιβλίο ανοιχτό. Χωνόμαστε πάλι στους θάμνους και πλησιάζουμε μία συγκεντρωμένη ομάδα ανθρώπων. Μόλις ξεφυτρώνει το κεφάλι μου μέσα απο μία συστάδα, ένας οδηγός φωνάζει δυνατά και με δείχνει στους υπόλοιπους ‘Orangutan, look!’ κι όλοι με κοιτάνε και γελούν. Με σοβαρό ύφος απευθύνεται σε μένα ‘look, your husband!’ δείχνοντάς μου ψηλά, κι έτσι συναντιόμαστε με τον επόμενο αρσενικό που είναι ξαπλωμένος σε ένα κλαδί κι απολαμβάνει το γεύμα του. Δείχνει να το απολαμβάνει και να μην έχει καμμία διάθεση να κατέβει, αλλά όπως λέει ο Ρουσλάν, πρέπει να έχουμε υπομονή. Παίρνουμε θάρρος και όλο και πλησιάζουμε προς το δέντρο που βρίσκεται, παίρνουν φωτιά τα διαφράγματα και τα iphonια και είμαστε σχεδόν από κάτω του, ενώ εκείνος συνεχίζει να μασουλάει. Και ξαφνικά, κατεβαίνει -γρήγορα! Να φωνάζουν όλοι οι guides ‘move, move, move!’ και να τρέχουμε όλα τα χαζά μέσα στη ζούγκλα, και που να κρυφτούμε! Να γλυστράμε στην λάσπη και να σκάμε κάτω και να γελάμε όλα μαζί. Αφού μας έδειξε το ‘απειλητικό’ του πρόσωπο, μας άρχισε τις πόζες το μούτρο το πορτοκαλί, γύρω γύρω εμείς να γελάμε σαν παιδάκια, κι εκείνος να κρεμιέται με τα χέρια ανοιχτά, να ποζάρει και να μας κοιτάζει. Αριστούργημα ο τύπος, αριστούργημα!

…are we watching them, or are they watching us? 

Η επόμενη συνάντησή μας είναι ένα πανέμορφο κορίτσι, μαζί με το μωρό της! Η συγκεκριμένη, με προειδοποίησε ο Ρουσλάν είναι ‘traumatized by humans’  και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, no flash, no flash, ψιθυρίζουν οι άλλοι… Αυτή ήταν η Pesek μας! η μανούλα μαζί με τον μικρούλη της, είναι απο τις ωραιότερες εικόνες που έχω δει στην ζωή μου! 🧡

Μας κοιτάζει,  κι είναι λες κι αυτό το βλέμμα της φτάνει βαθιά μέσα στην ψυχή μας. Τι μπορεί να σκέφτεται αυτό το υπέροχο πλάσμα βλέποντας ανθρώπους, μετά από όλες τις άσχημες εμπειρίες της με το είδος;  Κάθεται σε ένα κλαδί ψηλά, ενώ ελέγχει συνεχώς με την ματιά το μωρό της, που  παίζει πέρα δώθε στα κλαδιά, αλλά και τους ανθρώπους που αρχίζουν και μαζεύονται από κάτω της… τελείως ξαφνικά, αρχίζει να κατεβαίνει, γρήγορα όμως, πολύ γρήγορα! Εκεί να δεις move-move που έπεσε σύννεφο και γλιστράγαμε όλοι στις γύρω πλαγιές.

Δεν μπορούσα να υπολογίσω τον χρόνο που περιπλανιόμασταν στο τροπικό δάσος, πρέπει να κλείσαμε σίγουρα έξι ώρες, κι ενώ στην αρχή μέτραγα τους τζιντζερούληδες με τα δάχτυλα, σαν παιδάκι, ένας, δύο-τρείς-τέσσεριςπέντε…. μετά δεν πίστευα στα μάτια μου ούτε στα αυτιά μου και τίποτα άλλο δεν με ένοιαζε, ήθελα να μείνω εδώ όσο περισσότερο γινόταν! Συναντήσαμε αρκετούς ακόμα, μοναχικούς αλλά και σε ομάδες. Οι περισσότεροι χαλαροί επάνω στα ψηλά κλαδιά, τα πιο μικρά πήδαγαν απο το ένα δέντρο στο άλλο, φωνάζοντας δυνατά.  Αφού με ρώτησε κάμποσες φορές , και κυρίως αφού είδε τα μάτια μου και κατάλαβε πόσο απόλυτα ικανοποιημένη ήμουν,  ο υπέροχος οδηγός μου ρώτησε ακόμα μία φορά ‘are you satisfied? Do you have enough?’ κι αρχίσαμε το κατέβασμα, με τσιγαράκι κανέλα κερασμένο και πολλά χαμόγελα!

Συναντήσαμε τον Sukerman με τον οποίο καθήσαμε να φάμε , αφού πρώτα βγάλαμε τις απαραίτητες αναμνηστικές φωτογραφίες, με διάπλατα χαμόγελα και ικανοποίηση μεγάλη. Και μετά από ένα ωραιότατο nasi goreng (τι πάλι; αυτό δεν είναι φαγητό, είναι ποίημα, πρωί-μεσημέρι-βράδι και λίγο είναι) και τοπική μπυρίτσα, περπατήσαμε τον δρόμο του χωριού για μία ακόμα φορά. Ο man μάλλον είχε βαρεθεί να περιμένει τόσες ώρες,  ήθελε πολύ να γυρίσουμε πίσω στο lodge. Έλα όμως που εγώ, περίμενα πως και πως να καθήσω επιτέλους στο χωριό για καφεδάκι, να απολαύσω την υπέροχη αίσθηση που με πλημμύρισε μετά την ανεπανάληπτη αυτή εμπειρία. Του ζήτησα να γυρίσει μόνος του, αλλά δεν ήθελε να με αφήσει, όσο κι αν προσπάθησα… Νιώθουν και λίγο σωματοφύλακες είναι η αλήθεια, έτσι καθήσαμε σε ένα υπέροχο καφέ κι αποφάσισα να τον μυήσω στην λατρεία του iced coffee, εκεί… στην όχθη του ποταμού, βλέποντας τα όρια της ζούγκλας, τα παιδάκια του χωριού να κάνουν μπάνιο , και χαρούμενες παρέες να διασκεδάζουν με το tubing, που είναι ο εναλλακτικός τρόπος μετακίνησης εδώ.

Πήραμε τον δρόμο του γυρισμού και πλέον άρχισα να καταλαβαίνω την κούραση. Τι καλύτερο, λοιπόν από ένα ακόμα μπάνιο στο ποτάμι! Παγωμένα ορμητικά νερά, οι μακάκοι της απέναντι όχθης κι εγώ… απόλυτη γαλήνη!

Με ποιους όρους πρέπει να σκεφτόμαστε αυτά τα όντα, που δεν είναι ανθρώπινα αλλά έχουν τόσα πολλά ανθρώπινα χαρακτηριστικά; Πώς πρέπει να τους αντιμετωπίζουμε; Σίγουρα θα πρέπει να τους συμπεριφερόμαστε με την ίδια προσοχή και ευγένεια που δείχνουμε στους άλλους ανθρώπους, και όπως αναγνωρίζουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα, έτσι πρέπει να αναγνωρίσουμε και τα δικαιώματα των μεγάλων πιθήκων; Ναί.
Jane Goodall